Kozara. Sinonim srpskog otpora fašizmu. Simbol stradanja naroda za slobodu, kućni prag, otadžbinu.
„Sve stanovništvo pohvatati i sprovesti u sabirne centre. Muškarce iznad 14 godina, otpremiti u koncentracione logore. Mlade žene i devojke transportovati na rad u Nemačku. Starije i decu raseliti i otpremiti u Jasenovac koji može primiti neograničeni broj zatvorenika. Tko osobe koje dolaze iz Kozare propusti, ili, nakon zarobljavanja oslobodi, bit će stavljen pred ratni sud...“, glasila je naredba.
Stradale su čitave porodice. Nekima je i ime zatrto. Najstrašniji danak, danak u deci, platilo je upravo Potkozarje. Najmanji, umirali su u zbegovima i pre nego što su počeli da žive. U logorima Jasenovac, Jastrebarsko, Nova Gradiška, prema našem najpredanijem hroničaru Dragoju Lukiću, imenom i prezimenom, stradalo ih je dvadeset hiljada.
O tim bolnim danima Dragoje Lukić, beleži:
- Pod Kozarom, deca se nisu rađala 1943. godine. Zato su majke, po završetku rata želele da čuju plač deteta. To su one iste majke što u crnim maramama, umesto tradicionalnih bošča od belog i crnog platna, obilaze kozarska stratišta. Traže svoju decu.
Starija potkozarska deca, koja su utočište potražila u partizanskim odredima, bila su manja od puške.
Ukupan broj civilnih žrtava na Kozari i Potkozarju iznosi oko 35.000 ljudi, od čega je najveći deo stradao upravo u ovoj operaciji i tokom internacije u logore koja je sledila., a sudbina mnogih do danas nije poznata.
No comments:
Post a Comment